“Glorie en opwinding, rauwheid en glam, Sheffield en LA, seks en nog eens seks” Aldus Humo over Arctic Monkeys, twee dagen voordat ze onder hetzelfde motto de Mitsubishi Electitric Halle in Düsseldorf zou platspelen. “Alex Turner is niet langer de glazig uit z’n ogen blikkende nonchalantico. Ergens tussen Sheffield en LA is de speelse, sexy poseur geboren. Met de heupen van Elvis en de dwingende star quality van Bryan Ferry.” Van Alex naar Alexander in acht jaar. Een persoonlijke terugblik.

“Klokslag half negen stappen er vier puisterige Engelse blagen het podium op. Ze hangen hun instrumenten om, tikken af en knallen een aantal onweerstaanbare songs de zaal in waar je U tegen zegt. Een beetje Libertines, The Clash, The Jam… van die dingen.” Bovenstaande woorden schreef ik in november 2005 na mijn eerste kennismaking met Arctic Monkeys in de kleine zaal van de Brusselse Botanique. Met slechts één single en een stel puike demo’s op haar CV, een buzz van hier tot Sheffield en de hoogst mogelijke hype rating.

Drie maanden later stonden de Monkeys in alweer in de Botanique. Deze keer in een grotere zaal, waar na haar redelijk anonieme eerste doorkomst ineens monkeymania heerste. “Waar enkele maanden geleden nog vier verlegen jochies de bühne op schuifelden, staat er nu een strak ingespeelde zelfverzekerde band van formaat voor mijn neus. Zonder ook maar één moment van verslapping, met louter ijzersterke songs op de setlist.” Het overrompelende debuutalbum ‘Whatever People Say I Am, That’s What I’m Not’ lag amper in de schappen en een gouden toekomst in het verschiet. Alhoewel ik daar op dat moment nog aan twijfelde “omdat hun werk té recht voor zijn raap, té ongepolijst en vooral té typisch Brits is om ook buiten de UK een hele generatie kids op de knieën te krijgen. Mocht ik ongelijk hebben en geven de aanstaande festivals de band het laatste zetje richting Heineken Music Hall and beyond, dan zou het concert dat Arctic Monkeys gisteren in Brussel ten beste gaf wel eens kunnen uitgroeien tot zo een waarvan hele volkstammen later beweren erbij te zijn geweest. Legendarisch of gewoon memorabel? De tijd zal het leren…”

In de zomer van 2006 leek mijn vermoeden te worden bevestigd toen Arctic Monkeys op Pukkelpop niet wist te overtuigen. “Hun pittige ruwe Britse punkpopliedjes gedijen mijns inziens niet in een main stage setting. Daarvoor hebben hun puike songs te weinig rustpunten, galm en stadionbombast.” Maar er was wel degelijk groei. “Frontman Alex Turner is er helemaal klaar voor. Hij krijgt de tienduizenden dan ook moeiteloos aan zijn voeten, zelfs met een paar biertjes teveel op.”

Een jaar later op Pinkpop was de doorbraak een feit. Twee platina albums en een handvol internationale hitsingles zorgden geenszins voor enige sleet. In tegendeel: “Arctic Monkeys  hebben besloten haar repertoire in een hogere versnelling dan gebruikelijk op de gewillige massa af te vuren. Zelfs van grote afstand met verwaaid geluid bleef het boeiend, al was het maar om te zien hoe natuurtalent Alex Turner schijnbaar zonder enige moeite het publiek tot ver achter de geluidstoren wist te raken.”

In 2009 op Pukkelpop was de groei die de band heeft doorgemaakt evident. Op het derde album ‘Humbug’ werden nieuwe wegen ingeslagen. Josh Homme verscheen op het toneel als co-producer en lokte de band naar Los Angeles en de Mojave Desert alwaar Arctic Monkeys definitief een andere smoel kreeg. Ze keerde als headliner terug naar Europa met een soulvoller, minder brits geluid en een nóg grotere dosis zelfvertouwen. “Aapjes tonen lef. Geen greatest hits. Alex Turner is een héle grote mijnheer geworden.” Dat laatste was me een jaar eerder al duidelijk toen hij samen met Miles Kane een onvergetelijke show van Last Shadow Puppets presenteerde in het Koninklijk Circus in Brussel. “Zelfverzekerd en strak in het pak. Samen met Kane in een stijf uitverkocht Cirque Royale theater. In de rug gesteund door een drummer, toetsenist, bassist, twaalf strijkers, drie blazers en een paukenist. Als je niet beter zou weten zou je denken dat het duo al jarenlang niets anders doet.”

En dan is het ineens 2013 en staan we in een megahal in Düsseldorf. Het laatste Arctic Monkeys album werd door de band zelf omschreven als “De riffs van BlackSabbath en Captain Beyond, de drums van The Stones en The Notorious B.I.G., gemixt met de vocal harmonies van Aaliyah.” Same name, different game dus. Alex Turner, die zichzelf ineens Alexander noemt, zit nog steeds strak in het pak maar is nu omringd door zijn eigen Arctic Monkeys. In het eerste deel van de set komt er nog veel oud werk voorbij maar gaandeweg wordt de koers dusdanig aangepast dat de doorbraaksingle ‘I Bet You Look Good On The Dance Floor’ enigszins misstaat. Arctic Monkeys benadert de perfectie. Het enige dat ontbreekt is een ouderwets onstuimige uitsmijter in de toegift waardoor de setlist iets meer in balans zou zijn. Aan de andere lant is het lovenswaardig dat de band niet voor de gemakkelijke weg kiest.

Met behulp van diverse gastmusici komen vooral de bloedmooie songs van het recente ‘AM’ nog beter tot hun recht dan op de plaat. Door de aanwezigheid van Coral-gitarist Bill Ryder-Jones kan Turner zijn gitaar geregeld laten staan om zich als een grootse entertainer en soms zelfs als een volleerd crooner te profileren. En de rest van de band? Ook dat zijn inmiddels hele grote mijnheren geworden. Groter dan ik ooit had kunnen en durven denken. Wereldband!

Arctic Monkeys speelden op 11-11-2013 in de Mitsubishi Electric Halle te Düsseldorf. Setlist: Do I Wanna Know?, Brianstorm, Dancing Shoes, Don’t Sit Down ‘Cause I’ve Moved Your Chair, Teddy Picker, Crying Lightning, One for the Road, Fireside, Old Yellow Bricks, Why’d You Only Call Me When You’re High?, Arabella, Pretty Visitors, I Want It All, I Bet You Look Good on the Dancefloor, Cornerstone, No. 1 Party Anthem, Fluorescent Adolescent, I Wanna Be Yours, Snap Out of It, Piledriver Waltz, R U Mine?

De volledige verslagen van de genoemde shows staan in het Head Music archief.